Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.). Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień (art. 96 § 1 k.r.o.). Zgodnie zaś z dyspozycją art. 107 § 2 k.r.o., Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Wybór sposobu ograniczenia władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców z którym dziecko nie będzie przebywało w sposób stały wymaga odniesienia do okoliczności dotyczących aktualnej sytuacji życiowej dziecka stron oraz związanego z tym wzajemnego stosunku rodziców i rozważenia na tej podstawie, w jakim zakresie wzgląd na dobro dziecka uzasadnia potrzebę i pozwala - bez obawy o częste konflikty - na wspólne wykonywanie przez oboje rodziców obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, należącego do władzy rodzicielskiej. Wskazać należy, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 marca 1968 roku, (III CZP 70/66) stwierdził, że k.r.o. odstąpił od wynikającej z poprzednio obowiązujących przepisów zasady, według której w wyroku orzekającym rozwód sąd mógł powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem tylko jednemu z małżonków. Obecnie dopuszczalne jest także pozostawienie pełni władzy rodzicielskiej obojgu rozwiedzionym małżonkom. Takiego rozstrzygnięcia nie można jednak traktować jako reguły. Wymaga ono bowiem ustalenia, że stosunek wzajemny małżonków oraz inne okoliczności, a przede wszystkim ich dotychczasowy stosunek do dzieci oraz wzajemne kontakty w tym zakresie, zapewniają szanse zgodnego wykonywania przez oboje rodziców władzy rodzicielskiej wspólnie, w sposób odpowiadający dobru dziecka i interesowi społecznemu (art. 95 § 3). Także zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 1981 roku (III CRN 155/81), przy ocenie dobra dziecka jako kryterium oceny w rozważanym zakresie władzy rodzicielskiej i zakresu kontaktów rozwiedzionych rodziców z dzieckiem, a zwłaszcza tego z rodziców, któremu Sąd nie powierzył władzy rodzicielskiej, nie można abstrahować od stosunków osobistych między rodzicami, byłymi małżonkami.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców na podstawie art. 107 § 2 k.r.o. dotyczy najczęściej pozostawienia atrybutu władzy rodzicielskiej polegającego na „współdecydowaniu w istotnych prawach dziecka” (zob. J. Ignaczewski [w:] H. Ciepła, J. Ignaczewski, J. Skibińska-Adamowicz, Komentarz., red. J. Ignaczewski, s. 190). Sąd opiekuńczy w zależności od okoliczności konkretnego przypadku może w sposób szczegółowy wskazać sprawy, w których rodzic, którego władza rodzicielska została ograniczona, może współdecydować (J. Ignaczewski [w:] H. Ciepła, J. Ignaczewski, J. Skibińska-Adamowicz, Komentarz..., red. J. Ignaczewski, s. 191). Bieżącą pieczę nad osobą dziecka sprawuje drugi z rodziców, posiadający pełną władzę rodzicielską, u którego dziecko na stałe przebywa (J. Ignaczewski [w:] H. Ciepła, J. Ignaczewski, J. Skibińska-Adamowicz, Komentarz..., red. J. Ignaczewski, s. 190).

Zadzwoń